Afgelopen week kreeg ik een paar keer de vraag, wat is het doel, nut van wat de beweging, wat zijn de te behalen doelen?
Deze vraag is niet snel te beantwoorden, dus heb ik besloten om er maar een blog van te maken. Mijn eerste blog! Iets wat al lang op mijn to do lijstje staat, maar waar ik nog niet aan toe was. Nu voel ik dat de qi stroomt en ik moet gaan schrijven. Niet gek, want vanochtend hebben we speciale oefeningen gedaan voor de lever om zo een ‘smoothly flow of qi’ te bevorderen. Mijn eigen doel in deze periode is luisteren (Ting), luisteren naar mijn lichaam en luisteren wanneer de tijd rijp is om tot actie over te gaan, wanneer ik een volgende stap moet gaan zetten. Hiermee geef ik al een deel van het antwoord. Want wat is jouw doel en je weg ernaartoe?
Taiji of Taichi (gewoon een andere schrijfwijze, een soort dialect) is een verkorte schrijfwijze van Taijiquan of Tai Chi Chuan en betekent ‘verheven vuist’/ ‘extreem uiterste boksen’. Je zou dus kunnen zeggen dat het doel van Taichi is: de onoverwinnelijke strijder worden. Om dat te kunnen worden, moet je natuurlijk eerst in balans zijn en een goede gezondheid hebben: een ander doel van Taichi. De meeste Chinezen doen om deze laatste reden aan Taichi, ze willen een lang leven bereiken met zo min mogelijk ouderdomskwaaltjes. Mijn lerares Shen Yin zei laatst: veel mensen willen een lang leven. Maar hoe doe je dat?
De vorm van Taichi bestaat uit losse houdingen die met elkaar verbonden worden. Elke houding heeft een bepaalde uitwerking in de gevechtskunst (de applicatie, de toepassing) zoals afweren of trekken, duwen, werpen. Tevens stimuleert de houding bepaalde meridianen, de hoofdmeridianen en de meer oppervlakkige spier- en pees meridianen (Tendino Musculaire meridianen). Juist in deze oppervlakkige banen, die grotendeels het verloop van de hoofdmeridianen overlappen, ontstaan bij (emotionele) spanning vaak blokkades in de spieren. Deze spanning kan chronisch worden en zo blokkades vormen die de lichaamshouding verstoren en andere klachten kan veroorzaken. Indien je met ontspanning de oefeningen kunt doen, helpt dat enorm om deze blokkades op te lossen. Het vasthouden van spanning tijdens de oefeningen, zorgt ervoor dat de qi daar minder kan komen en de beweging onhandig en stijf is.
Naast de gevechtstoepassing zijn er ook principes, die je moet leren kennen en altijd toegepast moeten worden, voor een goed resultaat. Er zijn verschillende Taichi stijlen en vele vormen maar de principes (van de interne stijlen) zijn hetzelfde! De ontspanning is het principe: yòng yì bú yòng lì = met aandacht niet met kracht.
Tijdens het doen van de vorm of een losse houding zijn we dus met een aantal zaken bezig, die elk een doel kan zijn:
- De uiterlijke vorm aanleren.
- De toepassing in de gevechtskunst van deze houding, het begrip en de visualisatie van een denkbeeldige tegenstander.
- Vele andere aspecten die allemaal te herleiden zijn tot de principes, zoals juiste houding, ontspannen, lage schouders, als 1 geheel bewegen, ontwikkelen van je aandacht, rust in de beweging, de juiste richting, vol van leeg onderscheiden etc.
- Leren voelen van je lichaam, de pijntjes of ongemakken die je tijdens de oefening tegenkomt, waar blokkeert de qi stroom.
- Ongemakken waarvan je van tevoren als doel hebt gesteld om daaraan te werken.
Dit is natuurlijk niet allemaal in 1 keer te leren. Je kunt een doel eruit pakken en dit in elke houding oefenen. Of je pakt 1 houding en onderzoekt daarin meerder principes. Stel dat de toepassing van een houding is om iemand vast te grijpen en naar de grond te werpen en je gewicht is niet goed verdeeld, dan is de kans groot dat jij uit balans raakt en op de grond belandt ipv de tegenstander. Je dient dan jezelf eerst tot doel te stellen om een of meerdere van de principes aan te leren. Je gewicht kan niet goed verdeeld zijn, omdat de knieën blokkeren, heupen stijf zijn of de schouders te hoog worden opgetrokken, je aandacht weg is etc. Het is duidelijk dat dit oefening vraagt. Je zult merken dat de ontwikkeling in stappen gaat en je veel dingen tegelijk aan het aanleren bent. Gaandeweg je meer ervaring krijgt, word je bewust dat er ineens weer een principe onder de knie is! Ook krijgen de oefeningen steeds meer betekenis. Je leert dan zelf te voelen waartoe een oefening dient en waar je nog blokkeert.
Veel mensen hebben door stress spanning opgebouwd en daardoor pijn aan de schouders, nek of door verkeerde houding pijn aan de heupen, knieën etc. Nu kun je zeggen dat je dan een bepaalde oefening niet goed kunt uitvoeren omdat b.v. je knieren pijn doen. Maar je kunt ook stellen dat juist deze oefening ervoor gezorgd heeft dat de knieën zich als eerste hebben ‘gemeld’ om aan te werken en niet je schouders. De qi ‘blokkeert’ eerst daar. Je lichaam zegt: mijn knieën doen pijn, doe er wat aan. Je kunt dan met je lichaam gaan samenwerken en je afvragen: hoe kan ik anders gaan staan of bewegen zodat de knieën minder belast worden en je de oefening op een andere manier doet. Nooit doorgaan als je pijn hebt, maar onderzoeken en leren kennen van grenzen en nieuwe mogelijkheden.
Mijn eerste leraar zei altijd: leg een doel vast en begin met kleine stapjes, zet elke keer dat je aan Taichi doet een intentie, laat het los en ga op weg!
Verder is het veel leuker en makkelijker om je bezig te houden met de weg ernaar toe en niet het doel zelf. Je legt jezelf dan minder spanning op, je zult zien dat je soms ineens iets anders onder de knie krijgt dan wat je je tot doel had gesteld. Streven naar een doel is mooi, maar terugkijken op wat de weg heeft opgeleverd, levert inzichten op!